
Krwiodawstwo
Honorowe krwiodawstwo to kluczowy element działalności PCK. Promocja tej szlachetnej inicjatywy poprzez kampanie i inne działania, ma na celu zwiększenie liczby dawców krwi, podniesienie świadomości społecznej na temat krwiodawstwa oraz zapewnienie stałych zapasów krwi dla potrzebujących.
Ogólne informacje
Honorowe krwiodawstwo to kluczowy element działalności PCK. Promocja tej szlachetnej inicjatywy poprzez kampanie i inne działania, ma na celu zwiększenie liczby dawców krwi, podniesienie świadomości społecznej na temat krwiodawstwa oraz zapewnienie stałych zapasów krwi dla potrzebujących.
Oddawanie krwi to akt solidarności i wsparcia dla osób, których życie zależy od dostępu do tego cennego zasobu. Każda donacja może uratować życie osobom po wypadkach, chorym na nowotwory, czy pacjentom oczekującym na operacje. Honorowe krwiodawstwo przyczynia się do budowania poczucia bezpieczeństwa społecznego, a także zapewnia możliwość monitorowania własnego stanu zdrowia – każdy dawca przechodzi regularne badania krwi. Decyzja o oddaniu krwi to więc nie tylko pomoc innym, ale także sposób na dbanie o siebie oraz wzmacnianie zdrowia publicznego.







Dlaczego warto zostać krwiodawcą?
Oddawanie krwi to jeden z najbardziej szlachetnych i prostych sposobów, w jaki możemy pomóc innym. Każda donacja może uratować życie, a regularne krwiodawstwo przyczynia się do ratowania zdrowia setek osób rocznie.
Jednym z największych powodów, dla których warto oddawać krew, jest bezpośrednia możliwość ratowania życia. Twoja krew może trafić do osób po wypadkach, chorych na nowotwory, kobiet w trakcie skomplikowanych porodów czy pacjentów oczekujących na operacje. Nigdy nie wiadomo, kto i kiedy będzie potrzebował tego cennego daru.
Oddając krew, dbasz nie tylko o życie innych, ale także o własne zdrowie. Każda donacja to okazja do bezpłatnych badań lekarskich oraz monitorowania ogólnego stanu zdrowia. Krwiodawcy regularnie mają sprawdzaną morfologię krwi, co pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych problemów zdrowotnych. Dodatkowo, po oddaniu krwi otrzymujesz legitymację Honorowego Dawcy Krwi, w której zapisane są wyniki Twoich badań oraz grupa krwi – niezwykle cenna informacja w nagłych sytuacjach. Legitymację tę można uzyskać po pierwszej donacji, co czyni ją nie tylko praktycznym dokumentem, ale także symbolem zaangażowania w niesienie pomocy.
Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi (ZHDK) przysługuje szereg istotnych przywilejów. Osoby, które otrzymały ten tytuł, mogą nabywać wybrane leki ze zniżkami lub otrzymywać je bezpłatnie, pod warunkiem wystawienia odpowiedniej recepty przez lekarza. Ponadto, ZHDK mają prawo do korzystania z opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych poza kolejnością – wystarczy okazanie legitymacji. W wielu miastach Zasłużeni Dawcy Krwi mogą także korzystać ze zniżek na komunikację miejską, jeśli oddali wymaganą ilość krwi lub jej składników. Te udogodnienia są wyrazem uznania za ich bezinteresowną pomoc i zaangażowanie.
Po oddaniu krwi przekonasz się, że naprawdę warto zostać krwiodawcą!
Honorowy Dawca Krwi
Zasłużonemu Honorowemu Dawcy Krwi (ZHDK) przysługuje kilka ważnych przywilejów. Po otrzymaniu tego tytułu, można kupować wybrane leki ze zniżkami lub otrzymywać je bezpłatnie na podstawie recepty od lekarza. Dodatkowo, ZHDK mają prawo do korzystania z opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych poza kolejnością, po okazaniu legitymacji. W wielu miastach zasłużeni dawcy mogą również liczyć na zniżki w komunikacji miejskiej, po oddaniu odpowiedniej ilości krwi lub jej składników.
Zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrebnych przepisach, zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikajacych z przepisów prawa pracy.
Zwrot kosztów przejazdu do Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, koszt przejazdu ponosi Centrum.
Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości energetycznej 4500 kcal.
Dawcom rzadkich grup krwi oraz tym, którzy przed pobraniem zostali poddani zabiegowi uodpornienia lub innym procedurom w celu pozyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje dodatkowo ekwiwalent pieniężny za oddaną krew oraz związane z tym zabiegi. Jest to forma rekompensaty za szczególny wkład i zaangażowanie w proces pozyskiwania cennych składników krwi.
Możliwość odliczenia darowizny na cele krwiodawstwa w danym roku podatkowym, każdy krwiodawca może uzyskaż bezpłatne wyniki swoich badań laboratoryjnych.
Zalecenia i przeciwwskazania


Dyskwalifikacja Stała
Bezwględne przeciwskazania do oddawania krwi! Oddanie krwi wymaga spełnienia szeregu warunków zdrowotnych, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno dawcy, jak i biorcy. Istnieją poważne przeciwwskazania zdrowotne, które wykluczają możliwość oddania krwi na stałe. Poniżej przedstawiamy listę chorób i sytuacji, które dyskwalifikują dawcę krwi bezwzględnie, ze względu na potencjalne ryzyko dla zdrowia innych osób.
-
przynależność do grup, które ze względu na swoje zachowania seksualne są szczególnie narażone na zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą krwi w tym: narkomani, osoby uprawiające prostytucję, osoby często zmieniające partnerów seksualnych
- choroby zakaźne: WZW typu B, WZW typu C, wirusowe zapalenie wątroby w wywiadzie, żółtaczka pokarmowa i każda żółtaczka o niejasnej etiologii, babeszjoza, kala Azar (leiszmanioza trzewna), trypanosoma Crusi – gorączka Chagasa, promienica, tularemia, HLTV I/II – retrowirus uważany m.in. za czynnik wywołujący białaczkę/chłoniaka z komórek T u dorosłych – występuje endemicznie w południowej Japonii i basenie Morza Karaibskiego
-
choroby układu krążenia aktualne lub przebyte: wady serca – poza wadami wrodzonymi całkowicie wyleczonymi, choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, stan po zawale, niewydolność krążenia, miażdżyca znacznego stopnia, choroby pochodzenia naczyniowo-mózgowego – np. stan po udarze mózgu
-
poważne choroby skóry (w tym łuszczyca)
-
choroby krwi i układu krwiotwórczego, zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie
-
choroby metaboliczne i układu endokrynnego np. cukrzyca, choroby tarczycy, nadnerczy itp.
-
choroby układowe np. kolagenozy
-
nowotwory złośliwe
-
nosicielstwo wirusa HIV oraz zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS)
-
przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy jeżeli wynik badań w kierunku malarii przeprowadzonych 4 miesiące po powrocie jest dodatni
-
osoby mające partnerów seksualnych z wyżej wymienionych grup
- lekozależność, alkoholizm
- choroba Creutzfelda-Jakoba u osoby lub w rodzinie
- kiła
- przebycie przeszczepu rogówki, opony twardej, leczenie w latach 1958-1986 hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek
-
przebywanie o okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. łącznie przez 6 m-cy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii
- zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychotropowych
- każdy przypadek stosowania domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza
Dyskwalifikacja Czasowa
Oddanie krwi może być czasowo odroczone w przypadku różnych sytuacji zdrowotnych i zabiegów, które wpływają na bezpieczeństwo dawcy i odbiorcy krwi. Wymienione poniżej przeciwwskazania czasowe określają minimalny okres, po którym osoba może ponownie kwalifikować się do oddania krwi. Przestrzeganie tych wytycznych pomaga zapobiegać potencjalnym zagrożeniom i utrzymać wysokie standardy bezpieczeństwa krwiodawstwa.
- okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu
- 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych
do następnego dnia po leczeniu zęba i wizycie u higienistki stomatologicznej - 6 miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych wykonywanych sprzętem wielokrotnego użytku i przebiegających z naruszeniem skóry lub błon śluzowych
- 6 miesięcy po wykonaniu tatuażu, akupunktury, zakładaniu kolczyków, itp.
- 6 miesięcy od zabiegu endoskopii, gastroskopii (wziernikowanie żołądka), bronchoskopii (wziernikowanie drzewa oskrzelowego), rektoskopii (wziernikowanie odbytu), kolonoskopii
czas do pełnego wyleczenia w przypadku ostrych chorób: (np.: układu pokarmowego, moczowego, oddechowego) - okres, gdy wartość ciśnienia tętniczego nie mieści się w granicach 90/60 180/100 mm Hg
- 2 lata po wyleczeniu gruźlicy i otrzymaniu od lekarza ftyzjatry zaświadczenia o wyleczeniu
choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej - 1 rok od zakończenia leczenia na rzeżączkę
- 6 miesięcy od powrotu z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS (Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia)
- wystąpienie objawów sugerujących chorobę AIDS takich jak: (przewlekłe powiększenie węzłów chłonnych – zwłaszcza szyjnych, karkowych, nadobojczykowych i pachowych, nocne poty gorączka o niewyjaśnionej przyczynie niewyjaśniona utrata wagi ciała, przewlekła biegunka)
- nietypowe zmiany skórne powodują dyskwalifikację do czasu wyjaśnienia ich przyczyny
- 6 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występują choroby tropikalne jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (osoby powracające z terenów zagrożonych: cholerą, żółtą febrą, chorobą Chagasa)
- 12 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występuje malaria, jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (4 miesiące pod warunkiem negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej)
- przebywanie co najmniej 24 godziny na terenach, na których stwierdzono przypadki występowania chorób przenoszonych drogą przetoczenia krwi: Wirus Zachodniego Nilu – odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu, Malaria – dyskwalifikacja na okres 12 miesięcy od powrotu, Gorączka denga – dyskwalifikacja na okres 28 dni od powrotu
- po przechorowaniu gorączki denga – w postaci klasycznej odroczenie na 6 m-ce, Gorączka Chikunguna – odroczenie na 28 dni od powrotu, Wirus ZIKA – odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu
- przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy dyskwalifikuje dawcę
Warunkiem zakwalifikowania jest uzyskanie negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej; badania muszą być wykonane nie wcześniej niż 4. miesiące po powrocie z terenów endemicznego występowania 2 lata od potwierdzonego wyleczenia Brucelozy i gorączki Q po zakończeniu leczenia i braku objawów malarii (pod warunkiem, że badania immunologiczne lub metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne)
- 2 lata po przebyciu gorączki reumatycznej, jeśli nie wystąpiła przewlekła choroba serca
- 2 lata od potwierdzonego wyleczenia zapalenia szpiku
- 5 lat od całkowitego wyleczenia kłębuszkowego zapalenia nerek
- 6 miesięcy od całkowitego wyleczenia z toksoplazmozy
- 6 miesięcy od wyleczenia mononukleozy zakaźnej
- 120 dni od dnia wyleczenia zakażenia wirusem zachodniego Nilu
- ciąża
- 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży
- 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników
- 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek
- co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej i uzyskaniu prawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych
- 2 tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38*C
- 2 tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków
- kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas równy inkubacji danej choroby (zwykle 4 tygodnie)
- bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy
- okres pozbawienia wolności i 6 miesięcy po odbytej karze więzienia
Po szczepieniach
- 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze, 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu, 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu z chorobą), 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi, 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej, 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok od kontaktu z tymi chorobami
- okres przyjmowania leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy, w przypadku innych leków należy uzyskać zgodę lekarza (np. zażywanie aspiryny dyskwalifikuje przez 3 dni od ostatniego zażycia)
Informacja o chorobach zakaźnych dla krwiodawców
Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a kiłą, AIDS, żółtaczką zakaźną B lub C. Jeśli test wypadnie dodatnio, nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym wypadku nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na niebezpieczeństwo.
Ryzyko stwarzają:
- Wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
- Kontakty seksualne z wieloma partnerkami/partnerami.
- Kontakty seksualne z partnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
- Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
- Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku AIDS, kiły lub żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.
Zdajemy sobie sprawę, że zadając te pytania wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można dalej zmniejszyć jedynie wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje i skrupulatnie odpowiesz na postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie. Przy pozytywnych wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza.
Osoby homoseksualne jeżeli mają stałych partnerów nie mogą być dyskwalifikowani z powodu swojej orientacji seksualnej.
Jak oddać krew?
Przed oddaniem krwi
Zanim udasz się do centrum krwiodawstwa musisz pamiętać o kilku ważnych rzeczach. Sprawdź czy możesz zostać dawcą, zapoznaj się z wytycznymi, które mówią, kto może a kto nie może oddawać krwi: przeciwwskazania do oddawania oraz przykładową ankietę dla kandydatów na dawców. Jeżeli stwierdzisz, że możesz oddać krew, zaplanuj dzień w którym to zrobisz.
- Sprawdź, w jakie dni i w jakich godzinach jest czynne centrum/punkt, w którym chcesz oddać krew. Pamiętaj, że możesz również oddać krew w czasie akcji wyjazdowych mobilnych punktów poboru krwi tzw. krwiobusów.
- Wybierz dzień, przed którym będziesz mógł wypocząć – wyspać się.
- Koniecznie zjedz lekki posiłek przed oddaniem krwi (unikaj pokarmów zawierających dużą ilość tłuszczu).
- Pij dużo soków owocowych i wody.
- Unikaj nadmiernego fizycznego wysiłku przed oddaniem krwi.
- Jeżeli wybierasz się po raz pierwszy zabierz ze sobą kogoś do towarzystwa, poczujesz się pewniej a przede wszystkim bezpieczniej.
Oddawanie krwi krok po kroku
- Zarezerwuj sobie około godziny czasu. Weź dowód tożsamości i jeżeli masz legitymację honorowego dawcy krwi.
- Skorzystaj z szatni. Do stacji najlepiej przyjść w „luźnym” ubraniu, które pozwoli na łatwe odsłonięcie ramienia. W stacji załóż jednorazowe obuwie ochronne.
- Zgłoś się do rejestracji dawców i wypełnij kwestionariusz z pytaniami o twój stan zdrowia.
- Zostanie pobrana od Ciebie próbka krwi na wstępne badanie, zostanie m.in. sprawdzony poziom hemoglobiny. Po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu lekarskiego, gdzie lekarz zakwalifikuje Ciebie do oddawania krwi lub jej składników, albo wyjaśni dlaczego dziś nie możesz oddać krwi. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze pytaj lekarza lub pielęgniarkę w centrum: to najlepszy i najpewniejszy sposób uzyskania fachowych i wyczerpujących informacji na dany temat.
- Po wyjściu od lekarza usiądź w poczekalni. Powinien tam być umieszczony dozownik z wodą z którego możesz skorzystać.
- Przed oddawaniem krwi wybierz rękę, z której chcesz oddawać krew, umyj ją specjalnym płynem i usiądź wygodnie na fotelu w sali pobrań. Zostanie założone wkłucie, a krew samoczynnie zacznie napełniać pojemnik.
Pamiętaj: podczas donacji używany jest tylko jednorazowy sprzęt. Zanim minie 10 minut oddasz jedną jednostkę krwi (450ml). Oddawanie składników krwi różni się czasem i technicznym sposobem pobierania. - Po oddaniu wypocznij jeszcze przez około 10-15 minut. W rejestracji odbierz czekolady, które mają uzupełnić ubytek energetyczny. Możesz w niej też otrzymać zaświadczenie zwalniające w dniu oddania krwi z pracy lub szkoły, a także zwrot kosztów podróży. Cały proces oddawania krwi pełnej trwa zwykle mniej niż jedną godzinę.
Po oddaniu krwi
- Po oddaniu krwi zastosuj się do poleceń personelu. Tak jak wspomniane zostało wyżej odpocznij kilkanaście minut w punkcie, zjedz czekoladę, wypij sok.
- Skorzystaj jeżeli potrzebujesz z dnia wolnego, jaki przysługuje Ci w dniu oddania krwi.
- Unikaj nadmiernego obciążenia ręki, z której pobrano krew.
- Jedz regularnie posiłki; pamiętaj, aby dieta była bogatsza w węglowodany tego dnia.
- Dużo odpoczywaj: pamiętaj, że nie jesteś maszyną, oddanie krwi jest obciążeniem dla Twojego organizmu. Co prawda każdy organizm może reagować inaczej. Jedna osoba nie odczuwa zmęczenia inna odwrotnie.
- Unikaj szybkiej zmiany pozycji z leżącej na stojącą.
- Staraj się nie wykonywać obciążających prac domowych. Unikaj wysiłku fizycznego.
Bądź z nami i przystąp do działania
Jedna donacja krwi może uratować życie nawet trzech osób. Dołącz do grona bohaterów i pomóż tym, którzy najbardziej tego potrzebują. Razem tworzymy bezcenną pomoc, która zmienia życie innych!
Społeczność ludzi zaangażowanych w propagowanie idei honorowego krwiodawstwa i wspieranie potrzebujących. Członkowie organizują akcje, edukują społeczeństwo i tworzą przestrzeń do integracji honorowych dawców krwi.
Młodzieżowe Kluby HDK PCK to inicjatywy dla uczniów i studentów promujące ideę honorowego krwiodawstwa. Dołącz, aby wspierać akcje krwiodawstwa i pomagać ratować życie!
Dla wolontiariuszy i członków
Działalność Polskiego Czerwonego Krzyża w dużym stopniu opiera się na pracy wolontariuszy i członków PCK - bez nich nie bylibyśmy w stanie dotrzeć do tak ogromnej liczby osób, z pomocą, której potrzebują.
Historia Honorowego Krwiodawstwa
„Oddając krew – ratujesz życie” – to hasło, które od blisko 60 lat towarzyszy działaniom Polskiego Czerwonego Krzyża. Stowarzyszenie od tego czasu zajmuje się kompleksową organizacją i promocją honorowego krwiodawstwa, a także uświadamianiem społeczeństwa o kluczowej roli krwi w ratowaniu życia i zdrowia ludzkiego.
1935
W 1935 roku Polski Czerwony Krzyż rozpoczął zorganizowaną działalność na rzecz krwiolecznictwa, która obejmowała organizację kursów dla lekarzy oraz propagowanie idei dawstwa krwi. W tym samym roku, przy Szpitalu Głównym PCK w Warszawie, utworzono pierwszy w Polsce Instytut Pobierania i Konserwacji Krwi pod kierownictwem Henryka Gnoińskiego.
Instytut prowadził badania nad metodami konserwacji krwi oraz regeneracją organizmu po dużych jej utratach i transfuzjach krwi świeżej. W jego strukturach funkcjonowały również Ośrodek Krwiodawców Zawodowych i Ośrodek Dawców Honorowych, wspierając rozwój krwiodawstwa w Polsce.

1936
W 1936 roku w Łodzi uruchomiono Centralną Stację Wypadkową z Ośrodkiem Przetaczania Krwi, która zrzeszała 132 stałych, zarejestrowanych dawców. Dwa lata później, w 1938 roku, powstał kolejny Ośrodek Przetaczania Krwi w Krakowie.
Honorowymi krwiodawcami w czasie II wojny światowej były najczęściej kobiety. Przed II wojną światową w Polsce krwiodawstwo było odpłatne. Organizowane były ośrodki honorowych krwiodawców, m.in przez Polski Czerwony Krzyż, ale ich działalność była marginalna w stosunku do płatnego krwiodawstwa.

1939-1945
Podczas II wojny światowej honorowymi krwiodawcami były najczęściej kobiety. Przed wojną krwiodawstwo w Polsce miało głównie charakter odpłatny. Choć organizowano ośrodki honorowych krwiodawców, m.in. za sprawą Polskiego Czerwonego Krzyża, ich działalność była marginalna w porównaniu z płatnym dawstwem krwi.
1945-1948
W okresie powojennym Polski Czerwony Krzyż odegrał kluczową rolę w odbudowie placówek ochrony zdrowia, w tym stacji krwiodawstwa. Pierwsza taka placówka została utworzona w marcu 1945 roku w Łodzi. Do 1948 roku powstało już osiem stacji krwiodawstwa w różnych częściach kraju.
Ustawa z dnia 28 października 1948 roku o zakładach społecznej służby zdrowia i planowej gospodarce w służbie zdrowia (Dz.U. nr 55, poz. 434) upaństwowiła szpitale, placówki opieki zdrowotnej, stacje pogotowia ratunkowego i stacje krwiodawstwa. Na jej podstawie wydano Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 1950 roku (MP nr A 98, poz. 1228–1232) oraz Okólnik nr 90-50 z dnia 13 grudnia 1950 roku, które wprowadzały bezpośredni nadzór nad placówkami doraźnej pomocy i krwiodawstwa, obejmującymi 177 stacji ratunkowych i 14 stacji krwiodawstwa zarządzanych przez PCK.
Mimo tych zmian Polski Czerwony Krzyż nie zaprzestał działalności na polu krwiodawstwa. Obecnie za pobieranie, przechowywanie, przetwarzanie i dystrybucję krwi odpowiada służba krwi podlegająca Narodowemu Centrum Krwi w Warszawie. Niemniej jednak planowe i rytmiczne zaopatrzenie regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa w krew jest możliwe przede wszystkim dzięki honorowym dawcom, których działalność wciąż wspiera i promuje Polski Czerwony Krzyż.

1958-do dziś
Rok 1958 uznawany jest za oficjalny początek honorowego krwiodawstwa w Polsce. W tym czasie zaprzestano płatnego pobierania krwi, z wyjątkiem dawców specjalnych, którzy byli poddawani seroferezom w celu pozyskania osocza na potrzeby produkcji surowic wzorcowych i immunoglobuliny anty-D. W pierwszym roku funkcjonowania systemu honorowego krwiodawstwa odsetek krwi pozyskanej od honorowych dawców wynosił zaledwie 2,5%, jednak do 1992 roku osiągnął imponujące 99%.
Polski Czerwony Krzyż, zgodnie z decyzją ówczesnych władz państwowych, od samego początku zajmował się upowszechnianiem wiedzy na temat krwi, potrzeby jej oddawania oraz zachęcaniem społeczeństwa do udziału w honorowym krwiodawstwie. Rok 1958 został tym samym uznany za początek zorganizowanego Ruchu Honorowego Krwiodawstwa PCK. Obecnie ruch ten jest integralną częścią struktury PCK, zrzeszając blisko 200 tysięcy członków i wolontariuszy. Oprócz regularnego oddawania krwi, aktywnie promują oni idee ruchu, zdobywając nowych sympatyków i wspierając rozwój honorowego krwiodawstwa.
Ruch Honorowego Krwiodawstwa PCK tworzą honorowi dawcy krwi – członkowie i wolontariusze Polskiego Czerwonego Krzyża, skupieni w Klubach HDK PCK oraz innych jednostkach organizacyjnych stowarzyszenia. Kluby, będące podstawowymi jednostkami organizacyjnymi PCK, zrzeszają dawców w środowiskach lokalnych – w miejscach zamieszkania, pracy czy nauki. Działalność klubów obejmuje różnorodne inicjatywy, takie jak doraźne akcje poboru krwi organizowane w odpowiedzi na potrzeby służby zdrowia, szkolenia, pogadanki, konkursy czy imprezy integracyjne, rekreacyjne i sportowe.
Na poziomie zarządów oddziałów rejonowych i okręgowych PCK działają Rady HDK, które koordynują i inspirują działalność klubów, a także współpracują ze służbą krwi. Całością prac ruchu oraz jego strategią ogólnopolską kieruje Krajowa Rada Honorowego Krwiodawstwa PCK, powołana przez Zarząd Główny PCK. Dzięki wspólnemu wysiłkowi wszystkich zaangażowanych, Ruch Honorowego Krwiodawstwa PCK nieustannie się rozwija, odpowiadając na potrzeby zdrowotne społeczeństwa.

Zobacz nasze akcje

konkurs
Siła krwiobiecości
Dołącz do konkursu, oddaj krew i zaproś inne kobiety, by razem nieść pomoc potrzebującym. Pokażmy, jak wielką siłę ma solidarność i dzielenie się darem życia!

program
Ognisty ratownik, gorąca krew
Program, w którym strażacy ratują życie, oddając krew i aktywizując lokalne społeczności do honorowego krwiodawstwa. Dołącz do nich i podziel się darem życia!

program
Wakacyjna kropla krwi
W okresie wakacji krew jest szczególnie potrzebna. Dołącz do akcji, oddaj krew i pomóż uzupełnić braki, które ratują zdrowie i życie. Każda kropla ma ogromne znaczenie!

turniej
Młoda krew ratuje życie
Ogólnopolski turniej, który promuje ideę honorowego krwiodawstwa wśród uczniów i studentów. Dzięki ich zaangażowaniu możliwe jest ratowanie życia oraz budowanie postaw solidarności i odpowiedzialności w lokalnych społecznościach.

akcja
W jak więzy krwi
Program „W jak więzy krwi” łączy honorowe krwiodawstwo z hołdem dla Powstańców Warszawskich.
Razem ratujemy życie i kultywujemy pamięć o bohaterach.
Inne dla Edukacja i Zdrowie
Programy edukacyjne
Programy edukacyjne PCK kształtują postawy prospołeczne, promują zdrowy styl życia oraz rozwijają umiejętności ratownicze. Dzięki warsztatom i praktycznym ćwiczeniom uczestnicy zdobywają wiedzę z zakresu zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska.
Pierwsza pomoc
Nieprzerwanie od lat szkolimy i przygotowujemy społeczeństwo do skutecznego udzielania pomocy w nagłych przypadkach poprzez kursy pierwszej pomocy, prowadzone przez instruktorów Polskiego Czerwonego Krzyża
Przeglądasz właśnie stronę przefiltrowaną przez zawartość z oddziału Cała PolskaJeśli chcesz oglądać zawartość z Cała Polskakliknij przycisk